کتاب درمانی چیست و چه کمکی به ما می‌کند؟
اگر عاشق کتاب خوانی هستید و احساس می‌کنید برای درمان بیماری روانی خود به کمک نیاز دارید، کتاب درمانی چیزی است که می‌توانید در نظر بگیرید.
کتاب درمانی به خواندن متون خاص برای حمایت و کمک به حل مشکلاتی گفته می‌شود که در زندگی با آن برخورد می‌کنید. اگر وقتی کتاب می‌خوانید، احساس می‌کنید وارد عمق پیام آن شده‌اید و به زمان و مکان دیگری پرواز می‌کنید، این یکی از بهترین روش‌های درمانی برای شماست!
تعریف کتاب درمانی
به استفاده از کتاب‌های مختلف برای کمک به حل مشکل شخصی یا روان درمانی، کتاب درمانی گفته می‌شود. شاید تا به حال این اصطلاح را نشنیده باشید. اما احتمالاً نام کتاب‌های خودیار به گوشتان خورده است.
کتاب‌های خودیار با هدف ایجاد تغییر در فرد نوشته می‌شوند که سبب پیشرفت در زمینه‌های مختلف شغلی، شخصی، اقتصادی و عاطفی وی گردد. این تغییر از درون شخص شروع شده و باعث ایجاد سازگاری با محیط اطراف می‌گردد. در هر زمینه‌ای می‌توان از راهکارهای خودیاری استفاده کرد و مختص روش خاصی نیست (برخی از کتاب‌های خودیاری به عنوان کتاب‌های خودشناسی نیز یاد می‌کنند).
این کتاب‌ها و نوشته‌ها ابزار روش کتاب درمانی هستند. بسیاری از افراد وارد یک دوره درمانی خاصی می‌شوند که حتی از آن خبر ندارند. اگر تا به حال، مشاور به شما کتابی را معرفی کرده است، وارد دوره کتاب درمانی شده‌اید.
سابقه کتاب درمانی
در ۱۹۱۶، ساموئل کروترز این اصطلاح را در توصیف روشی معرفی کرد که در آن از ادبیات، تخیلی یا غیر تخیلی، به عنوان دارو برای برخی بیماری‌ها استفاده می‌شود.
پس از جنگ جهانی اول، در بیمارستان‌های مخصوص ارتش کتابخانه‌های متعددی راه‌اندازی شد و از کتاب درمانی برای درمان ترومای عاطفی در سربازان استفاده شد.
در ابتدا، از این روش در بیمارستان‌ها و مؤسسات مشاوره استفاده می‌شد. با گذشت زمان، به تدریج این روش از انحصار مؤسسات روانشناسی خارج شد و در بین مردم رواج یافت.
امروزه، از آن در درمان‌های خانوادگی، محیط‌های آموزشی، سیستم زندان‌ها، روان درمانی، مددکاری اجتماعی، پرستاری و محیط‌های دیگر استفاده می‌شود. در تمام محیط‌ها، این روش به افراد در برخورد با مشکلاتی کمک می‌کند که در زندگی با آن‌ها روبه‌رو شده‌اند.
کتاب درمانی یا مطالعه کتاب‌های خودیار در چه حوزه‌هایی مفید است؟
مطالعات نشان می‌دهند مطالعه به عنوان یک روش درمانی برای درمان افسردگی، سوءمصرف خفیف الکل، اضطراب، اختلالات خوردن و مشکلات ارتباطی مؤثر است.
کسانی که به بهبود خودآگاهی، افزایش عزت نفس نیاز دارند، دچار مشکلات خانوادگی هستند، سوگوارند یا دچار اختلال استرس پس از سانحه هستند نیز از مطالعه کتاب‌های خودیار سود می‌برند.
این روش درمانی در کنار یک روش درمانی دیگر استفاده می‌شود تا اثرات درمانی آن را بهبود ببخشد.
بسیاری از افرادی که از آن استفاده کرده‌اند، افزایش تأثیر روش‌های درمانی را در کنار خواندن کتاب تأیید کرده‌اند.
انواع کتاب‌های خودیار برای کتاب درمانی
افزودن این روش درمانی به دیگر درمان‌های رایج باعث می‌شود بیمار احساس کند در درمانی غیر سنتی برای حل مشکلات روانی قرار دارد.
کتاب‌های خودیار به افراد در اصلاح الگوهای فکری و اقدام برای تغییر افکار مخرب کمک می‌کنند. این روش درمانی در محیط‌های بالینی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در یک روش دیگر، بیمارانی با مشکلات مشابه در کنار یکدیگر جمع می‌شوند و داستان، شعر و قصه‌های خیالی می‌خوانند. پس از خواندن، گروه در مورد اطلاعات نوشته‌شده در کتاب با یکدیگر صحبت می‌کنند. در این جلسه، بیماران می‌توانند نظرات خود را بیان کنند و راهکارهای دیگری را نیز بیان کنند. این جلسه، فرصت خوبی برای تعامل اجتماعی است.
کتاب درمانی آموزشی برای کمک به کودکان و نوجوانان در دوره‌های خاص سنی مانند بلوغ به کار می‌رود و مسائلی مانند آموزش جنسی، رشد، و محافظت از بدن را به آن‌ها یاد می‌دهد. والدین می‌توانند از این روش برای توضیح اموری استفاده کنند که می‌خواهند به فرزندشان آموزش دهند، برای مثال، آموزش مسائل جنسی.
کتاب‌های توصیه شده در کتاب درمانی برای درمان مشکلات مختلف
افسردگی و ترس
فرزندپروری
- اعتماد به نفس در کودکان (نویسنده: لیلا خدایی)
- صد و یک راه آموزش مهارت های اجتماعی به کودکان (نویسنده: لارنی شاپیرو)
- گرسنگی دادن به بچه غول عصبانی (ویژه کودکان) (نویسنده: کیت کالینز)
- گرسنگی دادن به بچه غول عصبانی (ویژه نوجوانان) (نویسنده: کیت کالینز)
- گرسنگی دادن به بچه غول مشوش (ویژه نوجوانان) (نویسنده: کیت کالینز)
- گرسنگی دادن به بچه غول مضطرب (ویژه کودکان) (نویسنده: کیت کالینز)
- گرسنگی دادن به بچه غول مضطرب (ویژه نوجوانان) (نویسنده: کیت کالینز)
- گرسنگی دادن به بچه غول مضطرب امتحان (نویسنده: کیت کالینز)
- گروه درمانی کودکان نمایش درمانی (نویسنده: آلنوس آیشینگر، والتر هول)
استرس
- دزد تصور بدنتان را تبعید (نویسنده: کیت کالینز)
- اتوبوس انرژی (جان گوردون)
- خودآگاهی؛ خودآموز مهارتهای زندگی (نویسنده: کیت کالینز-دانلی)
عزت نفس
- اثر مرکب (دارن هاردی)
- سرباز درون (ارشیا دکامی)
- پنجاه نکته برای ایجاد عزت‌نفس (نویسنده: آنا بارنس)
- دزد عزت نفس خود را تبعید کنید (نویسنده: کیت کالینز)
- عزت نفس به زبان ساده (اس رنی اسمیث و ویویآن‌هارت)
- عزت نفس؛ برنامه‌ای ثابت‌شده از تکنیک‌های شناختی (دکتر متیو مک‌کی و پاتریک فنینگ)
کتاب‌های خودیار برای کتاب درمانی در مسائل فردی و شخصی به دنبال تقویت مهارتهای فردی شخص از قبیل مهارت حل مسئله و یا تقویت عزت نفس و در مسائل اجتماعی به دنبال ایجاد روابط سالم با دیگران هستند. اما به طور کلی، هدف خودیاری ایجاد تغییر است.
هنگام برخورد با مسائل شخصی مانند اضطراب و افسردگی یا کنار آمدن با غم و اندوه، گاهی اوقات ممکن است درک آنچه در ذهن و بدن شما اتفاق می‌افتد دشوار باشد، به خصوص اگر تجربه دیگری برای مقایسه با آن نداشته باشید. کتاب درمانی از جمله درمان‌هایی است که به شما در این امر کمک می‌کند.
درمانگر با پیشنهاد خواندن کتاب در مراحل درمان قصد دارد این شکاف را با استفاده از ادبیات برای کمک به شما در بهبود زندگی خود از طریق ارائه اطلاعات ، پشتیبانی و راهنمایی در قالب فعالیت‌های مطالعه از طریق کتاب و داستان، برطرف کند.
کتاب درمانی به چه چیزهایی می‌پردازد؟
مفهوم خواندن به عنوان راهی برای کمک به تسهیل روند بهبودی و دستیابی به اهداف درمانی، یک استراتژی مشترک است که در بسیاری از رویکردهای درمانی وجود دارد.
با این حال، آنچه کتاب درمانی را از سایر نظریه‌های روان درمانی ثابت شده مانند درمان شناختی-رفتاری جدا می‌کند، این واقعیت است که یک درمانگر به طور معمول کتاب درمانی را به عنوان یک روش درمانی مشاهده می‌کند و بنابراین، از آن به عنوان یک بخش اضافی در روند درمان استفاده می‌کند .
کتاب درمانی برای درمان چه افرادی استفاده می‌شود؟
از آنجا که کتاب درمانی اغلب برای حمایت و کمک به سایر اشکال درمانی استفاده می‌شود، این روش برای هر دو حالت فردی و گروهی و افراد در هر سنی مناسب است. معمولاً درمانگر هنگام درمان افراد جوان مانند کودک یا نوجوان از داستان استفاده می‌کند.
کتاب درمانی و گروه درمانی
هنگامی که از کتاب در محیط درمانی گروهی، استفاده می‌شود، کتاب درمانی به شرکت کنندگان این امکان را می‌دهد تا درباره تفسیرهای خود از ادبیات و چگونگی ارتباط آن با مسائلشان بازخورد خود را ارائه بدهند. همچنین به بهبود ارتباطات کمک می‌کند و گفتگوها و ارتباطات عمیق‌تری را برای شرکت کنندگان ایجاد می‌کند.
نظریه سام گلادینگ در رابطه با کتاب درمانی
اگر مطالعه کتاب به نظر مناسب می‌رسد، ممکن است از خود بپرسید که چگونه یک درمانگر از این ابزار در یک جلسه مشاوره استفاده می‌کند. سام گلادینگ، برنامه کارشناسی ارشد آنلاین مشاوره و خدمات انسانی دانشگاه ویک فارست که متخصص خلاقیت در مشاوره است ، کتاب درمانی را به عنوان یک تعامل سه جانبه پویا شامل استفاده از کتاب ، مشاور و بیمار توصیف می‌کند.
“مشاور و بیمار مشکلات یا زمینه‌های استرس در زندگی فرد را در نظر می‌گیرند. سپس روانشناس کتاب یا داستانی را برای خواندن بیمار تجویز می‌کند. “
Gladding به این نکته اشاره می‌کند که مهم این است که کتاب یا داستان مستقیماً به مشکل و اختلال بیمار مربوط شود تا او با قهرمان داستان همزاد پنداری کند. سپس مشاور و بیمار مجدداً گرد هم می‌آیند و در مورد نحوه برخورد قهرمان داستان با مشکلات خود و کاربرد راه‌حل‌های موجود در کتاب با شرایط بیمار صحبت می‌کنند.
به طور معمول، درمانگران از کتاب درمانی استفاده می‌کنند تا کتاب‌های خاصی را برای مطالعه به بیماران پیشنهاد دهند تا خارج از جلسه مشاوره مطالعه کنند. با این کار درمانگر می‌تواند بیمار خود را از لحاظ روانی دائماً تحت کنترل خود قرار دهد.
” این استراتژی می‌تواند به تسهیل همدلی، بینش، گفتگو و رشد فرد کمک کند.
چگونه کتاب درمانی می‌تواند به شما کمک کند؟
از طریق کتاب های داستانی و غیرداستانی، شعر، نمایشنامه و داستان کوتاه یک درمانگر می‌تواند به شما کمک کند درک عمیق‌تری از نگرانی‌هایی که در وهله اول شما را به جلسات مشاوره آورده‌اند ، کسب کنید.
چالش‌های شخص
کتاب درمانی به شما امکان می‌دهد از چالش‌های شخصی که با آن روبرو هستید، بینشی کسب کنید و به شما کمک می‌کند تا استراتژی‌هایی برای رسیدگی به بیشترین نگرانی‌ها ایجاد کنید. همچنین می‌تواند به ارتقا حل مسئله ، درک و خودآگاهی کمک کند.
داستان‌ها چشم‌انداز ایجاد می‌کنند
یکی از دلایل قانع‌کننده استفاده از کتاب درمانی این است که می‌تواند به شما کمک کند تا ببینید افراد دیگر مانند شخصیت‌های کتاب چگونه به موضوعات مشابه پرداخته و می‌پردازند.
هنگامی که شما یک شخصیت داستانی یا غیرداستانی، به‌ویژه در سطح عاطفی خود را شناسایی می‌کنید، این حس به شما القا می‌شود که افراد دیگری هم هستند که مشکلات شما را دارند و در تلاش هستند که آن‌ها را حل کنند.
مسائل مشترکی که با کتاب درمانی، درمان می‌شود
در حالی که مطالعه به طور کلی برای همه افراد مفید است، کتاب خواندن هدفمند می‌تواند به طور خاص برای مسائل زیر مفید باشد:
- اضطراب
- افسردگی
- سوء مصرف مواد
- اختلالات اشتها
- مسائل مربوط به رابطه
- نگرانی‌های وجودی مانند انزوا ، بی‌معنی بودن ، آزادی و مرگ
- مطالعه کتاب ممکن است به ویژه برای مسائلی که شامل روابط بین فردی هستند، مانند کنترل خشم یا رفتار مناسب اجتماعی و روابط بین فردی، مانند کمرویی یا افسردگی ، مرتبط باشد.
- چگونگی کنترل غم و اندوه
- طرد شدن
- نژادپرستی
- تبعیض جنسی
- سن گرایی
همان طور که گفته شد از این شیوه درمانی به عنوان کمک برای درمان اختلالات روانشناسی استفاده می‌شود، پس پیشنهاد می‌شود در صورتی که درمانگر شما کتابی را به شما پیشنهاد کرد برای سرعت بخشیدن به مراحل درمان خود، حتماً آن را مطالعه کنید.